Ocak 2007 Programı 1–31 Ocak 2007
BECKETT 100 YAŞINDA
BECKETT FİLMLERİ 2. BÖLÜM
Film
Mutlu Günler
Oyun Sonu
Beckett Kısaları 1
Felaket
Tiyatro Oyunu Taslağı Nefes
Bu Kez
Beckett Kısaları 2
Sözsüz Oyun 11
Oyun
Beşik
ROMANYA'DAN
Bükreş'in Doğusu
OBERHAUSEN TURDA!
Kısa Film Günleri
FILM
ABD | 1965, DVD, Siyah – Beyaz, 21’ | Diyalogsuz
Yönetmen: Samuel Beckett, Alan Schneider
Samuel Beckett'in sinema sanatına ilişkin tek girişimi, 1963 yılında yazılan ve 1964 yılında New York'ta çekilen Film adlı kısa yapıt ile olmuştur. Alan Schneider tarafından yönetilen filmin başrolünde ünlü sessiz sinema oyuncusu Buster Keaton yer almaktadır. Beckett, Amerika'ya yaptığı tek yolculuğu, bu filmin çekimleri için gerçekleştirmiştir. Film, aralarında 1965 yılındaki Venedik Film Festivali'nde kazandığı "Film Eleştirmenleri Ödülü" de bulunan birçok ödüle layık görülmüştür.
BECKETT FİLMLERİ 2. BÖLÜM
"Beckett Filmleri- 2. Bölüm", Dublin'deki Gate Theatre'ın sanat yönetmeni Michael Colgan'ın parlak buluşu ile ortaya çıkmış projenin ikinci kısmını oluşturmaktadır. Dizide yer alan tüm filmlerin yapımcılığını, RTE, Channel 4 ve lrish Film Board adına Michael Colgan ve Alan Maloney üstlenmiştir. Beckett Filmleri Ocak programında Mutlu Günler ve Oyun Sonu adlı iki uzun metrajlı film ve Felaket, Tiyatro Oyunu Taslağı ile, Nefes, Bu Kez, Sözsüz Oyun Il, Solo, Oyun ve Beşik adlı kısa filmler yer alıyor.
MUTLU GÜNLER / HAPPY DAYS
İngiltere, İrlanda | 2000, DVD, Renkli , 79' | İnglizce; Türkçe altyazılı
Yönetmen: Patricia Rozema
Oyuncular: Rosaleen Linehan, Richard Johnson
Beckett'in en keyifli oyunu olarak kabul edilen ve İngilizce yazılmış olan Mutlu Günler'in başrolünde, boynuna kadar kum yığınına gömülmüş bir kadın (Winnie) yer almaktadır. Kocası Willie ise, kum tepesinin arkasında kalan tünelden ancak arada sırada görünmektedir. Oyun, Winnie'nin, kocaman el çantasındakilerle kendi kendisini meşgul edemeyecek noktaya gelmesine kadar sürecek uzun monoloğunun havasını yansıtan "Çok güzel bir gün daha!" sözleriyle başlar.
"Neyse canım, ne önemi var, hep söylerim ya, eninde sonunda mutlu bir gün gelecek, başka bir mutlu gün daha."
- Winnie, Mutlu Günler
OYUN SONU / ENDGAME
lngiltere, İrlanda | 2000, DVD, Renkli, 84' | İnglizce; Türkçe Altyazılı
Yönetmen: Conor McPherson
Oyuncular: Michhael Gambon, David Thewlis, Charles Simon, Jean Anderson
Oyun Sonu 1957 yılında Fransızca olarak kaleme alınmıştır. Kör ve konuşma yeteneği olmayan Hamm ile Hamm'ın hizmetçisi Clov, bomboş bir mekânı işgal etmektedirler. Hamm'ın anne babası, Nagg ve Nell ise, köşedeki çöp tenekelerinin içinde yaşamakta ve arada sırada konuşmak için doğrulmaktadırlar. Clov iki küçük pencereden teleskopla dışarı bakmaktadır.
"Umarım film Beckett'in zorlu olduğu yönündeki düşünceyi değiştirmeyi başarır. Eğlenceli olduğundan emin olmak istedim sadece, çünkü ancak eğlencen olursa anlaşılabilir de olacağını düşünüyorum. Bu bir komedi, tatlısert bir komedi."
BECKETT KISALARI 1 / SHORTS 1
FELAKET/CATASTROPHE
İngiltere, İrlanda | 2000, DVD, Renkli, 7' lngilizce; Türkçe altyazılı
Yönetmen: David Mamet
Oyuncular: Harold Pinter, Rebecca Pidgeon, Sir John Gielgud
1982 yılında Fransızca yazılan Felaket'te, bir tiyatro yönetmeni ve onun asistanı ile siyah bir kütlenin üzerinde durmuş ve kendisini diğerlerinin yönlendirmesine bırakmış bir başrol oyuncusu yer alıyor. David Mamet'in yönettiği filmin başrollerini, İngiliz tiyatro ve sinemasının önemli oyuncularırıdarı Sir John Gielgud, 20. yüzyılın önde gelen tiyatro yazarlarından Harold Pinter ve daha önce David Mamet'in filmlerinde yer almış olan Rebecca Pidgeon paylaşıyor.
TİYATRO OYUNU TASLAĞI II / ROUGH FOR THEATRE II
lngiltere, lrlanda | 2000, DVD, Siyah-Beyaz, 30' | lngilizce; Türkçe altyazılı
Yönetmen: Katie Mitchell
Oyuncular: Jim Norton, Timothy Spall, Hugh O'Brien
1950'li yıllarda Fransızca olarak yazılmış olan Tiyatro Oyunu Taslağı II'de, iki adam, 'A' ve 'B', pencereden atlamaya hazır bir konumda, sırtı seyirciye dönük olarak hareketsiz bir şekilde duran 'C'nin hayatını anlamaya çatışmaktadır. A ve B, sanki C orada değilmiş gibi, hayatını birtakım belgeler aracılığıyla gözden geçirmektedir. Filmin ödüllü yönetmeni Katie Mitchell, İngiltere'nin pek çok ünlü tiyatro grubu ile çalışmıştır. Royal Shakespeare Company yapımı olan Uncle Vanya; Stars in the Morning Sky; Henry IV ve kendisine 1996 Evening Standard En iyi Yönetmen Ödülü'nü getiren Phoenician Women'ı yönetmiştir.
NEFES / BREATH
İngiltere, İrlanda | 2000, DVD, Renkli, 45' | İngilizce; Türkçe altyazılı
Yönetmen: Damien Hirst
Oyuncular: Keith Ailen
Nefes, 1969 yılında, Kenneth Tynan'ın Beckett'ten, bir dizi skeçten oluşan Oh, Kalküta adlı gösterisi için bir yapıt istemesiyle yazılmıştır. Oyun bir dakikadan az sürer. Çöple dolu bir sahnede, bir oyuncu çığlık atar, nefes alıp verir. Nefes'in yönetmeni, sanatçı Damien Hirst, Londra, New York ve Zürih'te birçok kişisel sergi açtı. Tate Gallery'de gerçekleştirdiği serginin yanı sıra, yakın zamanda Royal Academy'deki Sensation sergisinde de yer aldı. 1992 yılında da aday gösterildiği Turner Prize Ödülü'nü 1995 yılında kazandı.
BU KEZ / THAT TIME
İngiltere, İrlanda | 2000, DVD, Renkli, 20' | İngilizce; Türkçe altyazılı
Yönetmen: Charles Garrad
Oyuncular: Niall Buggy
Oyun'un biçimsel deneyselliğine yakın olan Bu Kez, 1974-1975 yıllarında İnglizce olarak yazılmıştır. Oyunda, tek bir karakterin deneyimindeki üç farklı zaman periyodunda gerçekleşen ve birbirini parçalı bir şekilde izleyen üç farklı monolog yer alır. Yalnızca beyaz saçlı Dinleyici'nin yüzü görünür. Yönetmen Charles Garrad'ın dünya çapında sergilenen heykelsi ve çevresel yapıtı; zaman, bellek, mekânsal özellikler ve nesnelerin anlamını irdelemektedir.
"Bu kez geri döndüğünde son kez çocukluğunda saklandığın yıkıntının hala orada olup olmadığını görmeye ne zamandı … "
BECKETT KISALARI 2: SÖZSÜZ OYUN II / SHORTS 2:ACT WITH OUTWORDS II
1956 yılında Fransızca olarak yazılan Sözsüz Oyun Il, adından da anlaşıldığı gibi bir pantomimdir. Bir adam çölde oturur ve bir türlü erişilemeyen su matarası ve başka objelere ulaşmaya çabalar. Süregelen hayal kırıklığına rağmen, vazgeçmez. Oyun alanından kaçış yoktur: adam ne zaman sahnenin yanlarına gitmeyi denese, anında geriye doğru fırlatılmaktadır.
SOLO / A PIECE OF MONOLOGUE
İngiltere, İrlanda | 2000, DVD, Renkli, 20' | İngilizce; Türkçe altyazılı
Yönetmen: Robin Lefevre
Oyuncular: Stephen Brennan
1979'da İngilizce olarak yazılan Solo, bir konuşmacının, doğum ve ölüm hakkındaki bir öyküden parçalar anlatmasından oluşmaktadır. Anlatılan öykü, arka plandaki tiyatro dekorunun detaylarına birebir uymaktadır. Oyun bir arkadaşlığın yok oluşunu dramatize etmektedir: önce fotoğrafların yok edilmesi, ardından da yağmurlu bir günde gerçekleşen bir cenazenin anıları yoluyla.
OYUN / PLAY
İngiltere, İrlanda | 2000, DVD, Renkli, 16' | İngilizce; Türkçe altyazılı
Yönetmen: Anthony Minghella
Oyuncular: Alan Rickman, Kristin-Scott Thomas, Juliet Stephenson
1963 yılının Aralık ayında yazılmış olan Oyun'da üç büyük ölü yakma kabı yer almaktadır. Her birinden bir kafa dışarı çıkar; iki kadın, bir adam. Oyun bir aşk üçgenini dile getirir; her karakter de, üzücü bir hikâye ve bu hikâyedeki rolünü anlatmaktadır. Sahnede, her kafa bir spot ışığıyla birlikte konuşmaya başlamaktadır. Filmde ise, ışığın rolünü kamera almaktadır. Yönetmen Anthony Minghella Cold Mountain, The Talented Mr. Ripley ve The English Patient filmleri ile tanınmaktadır.
BEŞİK / ROCKABY
İngiltere, İrlanda | 2000, DVD, Renkli, 14' | İngilizce; Türkçe altyazılı
Yönetmen: Richard Eyre
Oyuncular: Penelope Wilton
1980 yılında İngilizce olarak yazılmış olan Beşik'te, siyah bir sabahlık giymiş olan yaşlı bir kadın, sallanan sandalyesine oturmuş, kendi sesini, eskiden kaydedilmiş bir kayıttan dinleyerek sallanmaktadır. Öykü, bize, karakterin, dışarıdaki dünyada, "kendisine biraz benzeyen" birini arayışının hikâyesini anlatmaktadır.
ROMANYA'DAN
BÜKREŞ'İN DOĞUSU / A FOST SAU N-A FOST?
Romanya | 2006, 35mm, Renkli, 89' | Romence; Türkçe altyazılı
Yönetmen: Corneliu Porumboiu
Oyuncular: Mircea Andreescu, Teo Corban, lon Sapdaru
Romanya diktatörü Çavuşesku'nun, 22 Aralık 1989 günü saat 12.08'de Bükreş'ten kaçışını, bütün dünya, televizyondan canlı olarak izledi. Devrimin üzerinden on altı yıl geçtikten sonra, yaşlı emekli Piscoci, alkolik tarih öğretmeni Manescu ve yerel televizyon kanalının kendini beğenmiş sahibi ve sunucusu Jderescu, on altı yıllık bir soruya yanıt arıyor. Devrim, kendi küçük kasabalarında sahiden gerçekleşti mi?
*2006 Cannes Camera d'Or
OBERHAUSEN TURDA!
KISA FİLM GÜNLERİ
Almanya'nın Oberhausen kentinde 50 yılı aşkın bir süredir düzenlenmekte olan Kısa Film Günleri'nde, her yıl deneysel filmlerden müzik videolarına uzanan geniş bir yelpazeye sahip bir program gösterilmektedir. Yarışmaya katılan güncel filmlerin yanı sıra retrospektifler de programın önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Kısa Film Günleri uzunca bir süredir bir kurum olarak tanınmış ve Almanya'daki genç film yapımcıları ve filmseverler için son derece önemli bir platform haline gelmiştir. "Oberhausen Turda!" programında, festivalin 2006 programından bir seçki yer alıyor.
*Goethe Institute İstanbul ve International Short Film Festival Oberhausen işbirliğiyle.