Bedri Baykam, 1957

Bedri Baykam, 1980 sonrası Türkiye sanatında Yeni Dışavurumculuk akımının yaygınlaşmasına öncülük etmiştir. 1980-83 arasında Oakland California Uygulamalı Sanatlar Yüksekokulu’nda sanat eğitimini tamamlar. Kişisel hikâyeleri ile çağdaş üretim pratiğini bazen şiirsel, dışavurumcu bir ifadeyle, bazen de en basit nesneleri kolaj tekniğiyle düzenleyerek öne çıkaran sanatçı, soyuttan figüratife, yerleştirmeden gösteri sanatlarına uzanan farklı anlatım tekniklerini kullanır. Bu anlamda sanatçı, kendine özgü bir resim dili sentezler ve geliştirir.

Baykam, 1980 sonrası apolitize olmuş sanat ortamında politik ve toplumsala yönelik mesajlar içeren resim ve eylemler gerçekleştirir. “Demokrasi Kutusu” (1987), “Kubilay’ın Odası” (1987) “The Kitapyakar” (1988) adlı düzenlemelerinde sanatçı olarak tarihsel ve toplumsal sorumluluklarına işaret eder. 1986’dan başlayarak fotoğraf ile resmi buluşturduğu Photo-Painting’ler gerçekleştirir. Geniş ve titiz bir belge çalışmasının sonucu olarak bu resimler “İç Manzaralar II” (1988), “27 Mayıs” (1990) ve “Kuvay-ı Milliye” (1994) sergilerinde yer alır. Sanatın siyasi boyutuna dikkat çektiği çalışmalarıyla, Batı’nın modern sanat tarihini nasıl kendine mal ettiğini ve Üçüncü Dünya üzerindeki kültürel emperyalizmi görünür kılar.

“Ingres, Gérôme, Burası Benim Hamamım” adlı çalışma, Bedri Baykam’ın 1987’de 1. İstanbul Bienali’nde Mimar Sinan’ın Haseki Sultan Hamamı’nda gerçekleştirdiği mekân düzenlemesinin bir parçasıdır. Beş duyuya hitap eden ve izleyiciyle etkileşime geçen düzenleme, hamamın duvarında, üzerinden su akıtılarak, müzik ve koku eşliğinde sergilenir. Sol tarafı Ingres’in “Türk Banyosu”, sağ tarafı ise Gérôme’un “Bursa’da Büyük Hamam” resimlerinden uyarlanan çalışmada, sanatçı kendi figürünü de resme gizlice dahil eder. “Ingres, Gérôme, Burası Benim Hamamım”, hiçbir şekilde bir hamama veya hareme girmesi mümkün olmayan yabancı ressamları cezbeden bu imgelerin, onların hayal gücünde egzotikleştirilerek, oryantalist bir bakış açısıyla sunulmasına içeriden bir cevap veya sesleniş olarak ele alınabilir.