Yıldız Moran, 1932-1995

Yıldız Moran, Türkiye’nin akademik eğitim almış ilk kadın fotoğraf sanatçısıdır. Dayısı Mazhar Şevket İpşiroğlu’nun teşvikiyle fotoğrafçılığa başlayan Moran, 1950 - 1952 yılları arasında Londra’da fotoğraf öğrenimi görür. Old Vic Tiyatrosu’nda John Vickers’ın asistanlığını yaparken İngiltere’de ilgi gören beş sergi açar. Türkiye’ye dönmesinin ardından Adalet Cimcoz’un desteğiyle Maya Galeri’nin üst katında bir stüdyo açan sanatçı, aynı zamanda Anadolu’yu gezerek fotoğraflar. “Şiirselliği olan her şey sanat fotoğrafının konusudur” diyen Moran, fotoğrafı kavramsal içeriği iletmek için bir araç olarak kullanır ve on iki yıllık kariyerine sekiz bini aşkın fotoğraf sığdırır. 

Yıldız Moran, özellikle Anadolu’da çektiği fotoğraflarında insan sevgisi, sanatsal duyarlılık ve fotoğraf çekim sezgisini iç içe örerek kendine özgü bir alan açar. Oryantalist yaklaşımdan uzak durarak içeriği ve duyguları biçimsel özelliklerin önünde tutar. Yalnızca o günlerin fotoğraf yaklaşımlarını değil, içinde yaşadığımız dönemin yeni sanat görüşlerini de kapsayan, fotoğraflarını çektiği insanları yaşadıkları coğrafya ile birlikte ele alan, lirizmle örülmüş bu izlenimci estetik, Moran’ın fotoğraflarının en önemli özelliğini oluşturur.