Nur Koçak, 1941

Foto-gerçekçi üslubun Türkiye’deki öncülerinden biri olan Nur Koçak 1941’de İstanbul’da doğar. Ressam Turgut Zaim’den aldığı derslerin ardından eğitimine ABD’de devam eder. 1960 yılında Türkiye’ye dönerek, Güzel Sanatlar Akademisi resim bölümünde, Cemal Tollu, Neşet Günal ve Adnan Çoker gibi isimlerle çalışır.

Nur Koçak’ın 1970’li yıllarda başladığı “Fetiş Nesneler / Nesne Kadınlar” adlı serisi, yaklaşımını eleştirdiği bir döneme denk gelir. Bu dönemde Koçak, kadın bedenini süslemek için kullanılan parfüm, oje, ruj, dantel ve iç çamaşırları gibi nesneleri sıkça kompozisyonlarına konu edinir. İlerleyen süreçte sanatçı, kadın bedeni etrafında gelişen kompozisyon olgusundan uzaklaşarak daha çok toplumsal ve ailevi değerlere dikkat çeken çalışmalar üretir. Kullandığı figürler zamanla öznel, coğrafi ve karakteristik nitelikler taşımaya başlar.

2003-2006 tarihleri arasında yapılmış “Cahide’nin Öyküsü” serisi de bu çalışma biçimine iyi bir örnek oluşturur. Seri, Türkiye’nin ilk yıldızı Cahide Sonku’nun kişisel yaşam öyküsünden yola çıkılarak yapılır. Sinema ve tiyatro alanında 1930’lu yılların başından itibaren önemli çalışmalar gerçekleştiren Sonku’nun portreleri, “önce” ve “sonra” olarak iki ayrı gruba ayrılır. “Önce” grubunda bulunan resimlerde tebessüm eden, gülen ve güzelliği ile kendinden emin görünen bir Cahide Sonku vardır; “sonra” gruplamasındaysa yorgun, endişeli ve yıpranmış bir kadın modeli ön plandadır. Kadın imgesinin görsel kültürde tüketilebilir bir yapı kazanması, zamanla indirgenebilir olmasını beraberinde getirir. Cahide Sonku, öncü bir kadın olarak Türkiye’de edindiği pozisyon ve yaşadığı hayat ile Koçak’ın dikkat çekmeye çalıştığı gerçeklere bir prototip oluşturur.