BURADASINIZ » ANA SAYFA » SİNEMA » GEÇMİŞ PROGRAMLAR

İp Dokunur!

 

16-26 Mayıs 2019

İstanbul Modern Sinema, “İplikten Çözülenler” sergisine paralel, Müge Turan’ın küratörlüğünü üstlendiği bir film programı sunuyor. Tekstilin sinema perdesindeki tarihi boyunca yolculuğuna bakan programda hem moda endüstrisinin politikasına değinen hem de sinemanın kumaş ve boyayla ilişkisiyle ilgili farklı dönem ve türden filmler hem de film hikâyesinde karakterlerin oluşumunda en önemli etkenlerden biri olan kostüme odaklanan örnekler yer alıyor. Çek Yeni Dalgası’nın önemli temsilcilerinden Vera Chytilová’nın Papatyalar’ı (Sedmikrásky) sinemanın dokusuyla uğraşan, giysi, renk ve desenleri yapı-bozuma uğratarak kumaş konseptini feminist bir tezgâhtan geçirirken Makineler (Machines) Hindistan’ın Gucerat bölgesindeki dev bir tekstil fabrikasında geçiyor. Küresel tekstil endüstrisinin karanlık kalbine yapılan bu yolculukta dinlediğimiz işçiler, çağdaş kölelik hikâyeleri anlatıyor.

Giysi her daim ideolojiktir. Bu yıl Oscar ödüllerinde “En İyi Kostüm” ödülünü kazanan Afro-fütürist süper-kahraman filmi Black Panther bunun en iyi örneği. Marvel dünyasına alternatif bir katman ekleyen, “Afrikalı toplumlar geçmişte sömürülmeseydi gelecekte nasıl giyinirlerdi” sorusuna cevap arayan film, hem farklı Afrika kabilelerinin geleneksel kültürlerinden esinlenen hem de onlara süper-kahraman etkisi veren kostümleriyle öne çıkıyor. Filmin kostüm tasarımcısı Ruth E. Carter, Gana’da dokunmuş kumaşlarla 3D baskı tekniğini harmanlamış. “İp Dokunur!” programının dikkat çeken filmlerinden bir diğeri de Muhsin Ertuğrul’un son filmi ve Türkiye sinemasının ilk renkli filmi olan Halıcı Kız. Isparta'dan başlayan bir Anadolu yolculuğu olan 1952 yapımı bu filmde halı dokumasına dair uzun sahneler yer alıyor ve rengi ilk kez keşfeden kamera uzun uzun ipliğe bakıyor.

 

Bilet ve detaylı bilgi için tıklayınız

BLACK PANTHER
PAPATYALAR
DANS EDEN YÜN YUMAĞI
DİŞİL GÜZELLİK
HALICI KIZ
LANETLİ KUMAŞ
JAPONYA’DA İPEK ENDÜSTRİSİ
JOBARD VE KAYINVALİDESİ
KOTA YAPIMI
MAKİNELER
NEFESİM KESİLENE KADAR
İPLER
GÜNBATIMI
KIRMIZI PABUÇLAR

 

LANETLİ KUMAŞ (IN FABRIC), 2018

İngiltere | DCP, Renkli, 118’ | İngilizce

Yönetmen: Peter Strickland
Oyuncular: Gwendoline Christie, Sidse Babett Knudsen, Caroline Catz

Berberian Ses Stüdyosuve Burgundy Dükü gibi filmlerindeki kendine has yönetmenliğiyle tanıdığımız Peter Strickland’ın yeni filmi Lanetli Kumaş, bu defa da 1970’lerin İtalyan “giallo” filmlerine göz kırpıyor. Bu son filmiyle “insanların kıyafetlerle nasıl bir ilişki kurduğunu araştırmak istedim” diyen Strickland, onu giyen herkesin bedenine uyan, kırmızı, şık ve lanetli bir gece elbisesini izlerken tüketim toplumunun hipnotize olmuş halini de gözler önüne seriyor. Çalışanlarından patronuna herkesin ve her şeyin son derece garip, hatta tüyler ürpertici olduğu D&S giyim mağazasında satışta olan bu elbise, ilk sahibesi dul ve mutsuz Sheila’dan sonra çamaşır makinesi tamircisi Reg ve onun müstakbel eşi Babs’i sırayla etkisi altına alıyor.

 

BLACK PANTHER, 2018

ABD, Güney Afrika | Blu-ray, Renkli, 134' | İngilizce, Svahili, Nama, Xhosa

Yönetmen: Ryan Coogler
Oyuncular: Chadwick Boseman, Michael B. Jordan, Lupita Nyong'o

Afrika’da gizli bir ülke olan ve ileri seviyede teknolojik güçlere sahip Wakanda’nın kaderi, Kral T’Challa’nın eski bir düşmanının yeniden ortaya çıkmasıyla büyük tehlikeye girer. T’Challa bir yandan bu fırsattan yararlanıp tahtı ele geçirmek isteyenlerle mücadele edecek, bir yandan da halkının güvenliğini ve geleneksel değerlerini korumak adına eski düşmanını etkisiz hale getirmeye çalışacaktır. Popüler kültür sinemasının önde gelen örneklerinden Marvel evrenine alternatif bir katman ekleyen Black Panther, hem farklı Afrika kabilelerinin geleneksel kültürlerinden esinlenen hem de onlara süper-kahraman etkisi veren kostümleriyle öne çıkıyor.

 

 

GÜNBATIMI (SUNSET), 2018
Macaristan, Fransa | DCP, Renkli, 142’ | Macarca, Almanca

Yönetmen: László Nemes
Oyuncular: Susanne Wuest, Urs Rechn, Vlad Ivanov

László Nemes ikinci filminde izleyiciyi bu kez 1. Dünya Savaşı dönemine götürüyor. Öksüz ve yetim büyümüş Irisz, hiç tanımadığı anne babasının Budapeşte’de kurduğu, ünlü şapka mağazası, Leiter’e yıllar sonra geri dönerek iş ister. Ancak mağazanın yeni sahibi kendisini geri çevirecektir. Şehirdeki ilk gecesini geçirmek üzere diğer çalışanlarının kaldığı yere giden genç kadın, burada bir erkek kardeşinin varlığından ilk defa haberdar olacak ve geçmişinin peşine düşecektir. Nemes bu filminde de hikayesini anlatmak için yine uzun planlardan, ana karakterin yüzünü çok yakından gösterdiği yakın çekimlerden ve herkesin bir sırrı varmışçasına fısıltıyla konuştuğu diyaloglardan faydalanıyor. Filmdeki şapka savaş öncesi Macar toplumundaki çürümüşlüğü, çatışmayı örten bir medeniyeti temsil ediyor. 

 

 

MAKİNELER  (MACHINES), 2016

Hindistan, Almanya, Fransa | DCP, Renkli, 71’ | Hintçe, İngilizce

Yönetmen: Rahul Jain

Rahul Jain’in bu ilk filmi, dünya prömiyerini IDFA’da yaptıktan sonra Sundance’te Sinematografide Mükemmellik ödülüne layık görüldü. Jain, Hindistan’ın Gucarat eyaletindeki tekstil fabrikalarından birindeki ağır çalışma koşullarını gözler önüne sererken fabrikanın neredeyse sağır edici sesleri ve fabrikanın renksiz ortamında birer krema şelalesi gibi akan rengarenk boyaları ustalıkla perdeye taşıyor. Yönetmen, konusunun sosyal bağlamını ciddiyetle vurgularken kumaş ve boyanın cazibesinden de kendini alamıyor.

 

PAPATYALAR (SEDMIKRÁSKY), 1966

Çekoslavakya | HDD, Renkli, 74’ |Çekçe

Yönetmen: Vera Chytilová
Oyuncular: Ivana Karbanova, Jitka Cerhova, Marie Cesková

Çek Yeni Dalgası’nın önemli temsilcilerinden olan bu film, her ikisi de Marie adındaki iki genç kadının baskıcı ve yozlaşmış topluma karşı isyanını konu alıyor. Materyalizme anarşik bir tavırla yaklaşan filmin merkezindeki parçalanmış bireyin sadece üzerindeki giysiler değil, beden ve ruhu da makasla kesilmiş olarak karşımıza çıkıyor. Zenginlik ve burjuvazinin sembollerine başkaldırır nitelikte eylemleriyle karşımıza çıkan bu iki kadının maceraları çekildiği 1966’dan günümüze halen akılları kurcalamaya devam ederken, feminist sinemanın da en etkileyici örneklerinden biri kabul ediliyor. Filmin vizyona girmesinin ardından yönetmeni Vera Chytilova’nın on yıl kadar çalışması yasaklanmış ve filmin gösterimi engellenmişti..

 

 

HALICI KIZ, 1953

Türkiye | DCP, Renkli, 87’ | Türkçe

Yönetmen:Muhsin Ertuğrul
Oyuncular: Heyecan Başaran, Agah Hün, Sadri Alışık, Münir Özkul

Türkiye sinemasında tamamı renkli çekilerek vizyona giren ilk film olma özelliğine sahip Halıcı Kız, aynı zamanda Yapı Kredi ve Doğan Kardeş yayınlarının desteğiyle çekilen ilk film. Yapımından 66 yıl sonra yine Yapı Kredi tarafından restore edilen film, Gül adında güzelliğiyle başına gelmedik kalmayan halı dokumacısı bir kızın öyküsünü anlatıyor. Isparta’da başlayan bu Anadolu yolculuğununhikâyesi, Gül’ün annesini kaybetmesinin ardından kendisini taciz eden dokuma atölyesinin sahibinden kaçmasıyla başlar. Güzelliği yüzünden İstanbul’da da rahat edemeyen Gül çareyi insanlardan uzakta bulacaktır. Filmin rengi ilk kez keşfetmiş kamerası uzun uzun ipliğe, halı dokumaya bakarken, Muhsin Ertuğrul bu son filminde yine modern kadın olgusuna değiniyor.

 

KIRMIZI PABUÇLAR (THE RED SHOES), 1948

İngiltere | DCP, Renkli, 134’ | İngilizce, Fransızca, Rusça

Yönetmen: Michael Powell, Emeric Pressburger
Oyuncular:  Anton Walbrook, Marius Goring, Esmond Knight

Hans Christian Andersen’in ünlü masallarından biri olan Kırmızı Pabuçlar’dan esinlenen filmde, ünlü bir dans topluluğunun başındaki Boris Lermentov, yetenekli bir balerin olan Vicky’ye onu yıldız balerin yapmayı vaat eder. Vicky, Kırmızı Pabuçlar balesi için yeniden müzik besteleyen Julian’a aşık olur ancak Boris’in de bu yetenekli genç kadına karşı duyguları vardır. Bir aşk üçgeninin ortasına kalan Vicky, baleye olan takıntıya varan tutkusuyla, kendi mutluluğunun arasında kalacaktır. Filmdeki bale ayakkabısı Vicky’yi baştan çıkaran esrarlı gücüyle istem dışı yönetirken, izleyici de Technicolor’un renk paletindeki o aynı kırmızıdan gözünü alamaz.  Filmin görsel, müzikal ve kurgusal başarısının yanı sıra karakterlerin kostümlerinin filmin dramatik yapısına olan katkısı da büyük.

 

 

NEFESİM KESİLENE KADAR, 2015

Türkiye | Blu-ray, Renkli, 94’ | Türkçe

Yönetmen: Emine Emel Balcı
Oyuncular: Esem Madra, Rıza Akın, Yavuz Pekman, Pınar Gök

Emine Emel Balcı’nın 2015 yılında Berlinale Forum bölümünde En İyi İlk Film ödülü için yarışan filmi, para biriktirmek için bir tekstil atölyesinde ortacılık yapan Serap karakterini takip ediyor. Maço ve şiddet yanlısı eniştesi ile duruma seyirci kalan ablasıyla birlikte yaşayan ancak bu durumdan hiç memnun olmayan Serap, uzun yol şoförlüğü yapan babasıyla yaşamak ister. Babası bu isteğini geçiştiren genç kadının hayatı farklı bir yön alacaktır.  Film, bu acımasız sektörde kadın işçi olmayı etkileyici bir dille perdeye taşıyor.

 

 

İPLER (STRINGS), 2004

Danimarka, İsveç, Norveç, Birleşik Krallık | HDD, Renkli, 88’| İngilizce, Danca, Norveççe, İsveççe

Yönetmen: Anders Rønnow Klarlund
Seslendirenler: James McAvoy, Catherine McCormack, Julian Glover, Derek Jakobi

Hepimizin bağlı ve bağımlı olduğu yere, gökyüzüne kadar uzanan iplerin ucundaki kuklaların yaşadığı bir evrendeyiz. Hayatın cennetten dünyaya sarkan iplerden aktığı bu dünyada, iki ırk arasında yüzyıllık bir savaş sürmektedir. Kehanete göre, hem kendine hem halkına yabancı bir kahraman, cennetten binlerce ipin kopmasına neden olan ve gökyüzünü ateşe boğan bu amansız savaşa son verecektir. Yapımı dört yıl süren ve 115 kukla ile 150 kukla ustasının çalıştığı büyüleyici bir kukla animasyonu, sonsuza uzanan ipler ve onlara bağlı kuklaların yaşadığı bir efsane...

 

KISALAR


 

SANATÇI YOK  (THE ARTIST IS ABSENT), 2015

ABD | HDD, Renkli, 12’| İngilizce, Fransızca

Yönetmen: Alison Chernick

Belçika asıllı moda tasarımcısı Martin Margiela üzerine kısa bir belgesel. Tasarım hayatı boyunca Jean Paul Gaultier, Raf Simons gibi tanınmış isimlerle de çalışmış ve kendi moda evini açmış olmasına rağmen ne defilelerinde ne de basında yüzünü gösteren gizemli Margiela, bu belgeselde de, kendi hakkında olmasına rağmen sözü kedisini tanıyanlara bırakıyor ve gizemini koruyor.

 

DANS EDEN YÜN YUMAĞI (THE DANCING FLEECE), 1951

İngiltere |DCP, Renkli, 19’| Diyalogsuz

Yönetmen: Frederick Wilson

Oyuncular: June Brae, Joan Harris.

Bir yün imalatçısı rüyasında farklı ülkelerden gelmiş birçok alımlı kadınla çevrili olduğu bir kukla oyununda olduğunu görür. Onlarla flört eder ama bir karşılık alamaz. Aslında kendisine ne kadar çok şey borçlu olduklarını anlamaları için kadınları büyüyle koyuna çevirip fabrikasına götürür. Burada dans ederken kumaşların nasıl yapıldığını izleyen kadınlar, kumaşlardan yapılacak yeni ve daha güzel kıyafetler için yüncüye yalvarır. Yüncü bu dileklerini yerine getirir ve rüyası burada sona erer.

 

JAPONYA’DA İPEK ENDÜSTRİSİ (INDUSTRIE DE LA SOIE AU JAPON), 1914

Fransa | DCP, Siyah-Beyaz, 10’ | Diyalogsuz

Yönetmen:Bilinmiyor

1914 Japonyası’nda ipek kumaşların nasıl üretildiğine dair kısa ama detaylı bir belgesel.

 

DİŞİL GÜZELLİK (BELLEZZA FEMMINILE), 1952

Hollanda| DCP, Renkli, 2’| İtalyanca

Yönetmen: Bilinmiyor

Hiçbir erkek kendisini dansa kaldırmadığı için dertlenen kadın, Dr. Faust’a giderek “Şeytan”dan yardım ister. Bu şeytan alışılmışın aksine, özel güçleriyle güzelliklere de vesile olabilmektedir. Çözüm, kadının daha canlı renkler giymesidir!

 

KOTA YAPIMI (DI KOTA), 1945-55 (?)

Endonezya | DCP, Siyah-Beyaz, 11’ | Endonezce

Yönetmen: Bilinmiyor

Kota Yapımı, halk kitlelerine tek ulus olma yolunda birlikte çalışma çağrısı yapan bir propaganda filmi. Bu kısa filmde, farklı tekstil dokuma atölyelerinin görüntülerinin yanında, tekstil ürünlerini yeniden kullanım için bağışlamaya gelmiş insanlar, kumaş üretiminin farklı aşamalarında çalışan çok sayıda kadın yer alıyor. Çesitli tekstil makinaları, yıkama yapan kadınlar, jimnastik, tarım, oyun oynayan köy çocukları, yemek yiyen insanlar gibi günlük yaşamdan kesitlere de yer veriliyor.

 

JOBARD VE KAYINVALİDESİ (JOBARD ET SA BELLE-MERE), 1911

Fransa| DCP, Siyah-Beyaz, 6’| Diyalogsuz

Yönetmen: Emile Cohl

Oyuncu: Lucien Cazalls

Çocuk ruhlu Jobard, pek anlaşamadığı kayınvalidesine çeşitli oyunlar oynar.

SİNEMA SPONSORU