"Sanatçı ve Zamanı"

İstanbul Modern’in yeni koleksiyon sergisinde 109 sanatçının 193 çalışması yer alıyor

İstanbul Modern, “Sanatçı ve Zamanı” adlı yeni koleksiyon sergisi ile sanatçıların zaman fikri etrafında birey olarak kendilerini ve çalışmalarını nasıl konumlandırdıklarına odaklanıyor.

“Sanatçı ve Zamanı”, Türkiye’nin mihenktaşı düşünür ve edebiyatçılarından Ahmet Hamdi Tanpınar’ın (1901-1962) “ne içindeyim zamanın ne de büsbütün dışında” sözlerini de bir çıkış noktası olarak belirliyor. Tanpınar’ın zaman fikri etrafında farklı coğrafyalardan sanatçıların geçmiş, şimdi ve gelecek arasındaki hesaplaşmalarına dair bir görünürlük sunuyor.

İstanbul Modern Direktörü Levent Çalıkoğlu’nun küratörlüğünü, Artistik Program Yöneticisi Birnur Temel’in de yardımcı küratörlüğünü üstlendiği sergi, Tanpınar’ın tüm çalışmalarına merkez oluşturan zaman kavramı üzerinden sanatçıların zamanlararası varoluş serüvenlerine dair bir yol haritası sunuyor. Aynı zamanda farklı zamanları hayal edebildiğimiz bir çağda, Tanpınar’ın görüşlerinin kuşatıcı zenginliğini de hatırlatmak istiyor.

109 sanatçının 193 çalışmasına yer veren sergi, sanatçının zamanı ile toplumun, kültürün, doğanın ve evrenin zamanı arasında kurulan bağa ve hesaplaşmaya dair bir düşünce alanı öneriyor ve geçmişten geleceğe farklı zamanları, belirli ortak temalar çerçevesinde bir araya getiriyor.

Sergi, sanatçıların kendi zamanlarını nasıl deneyimlediklerine, geçmişten gelip geleceğe akan zaman karşısında duydukları endişe ve hayal kırıklıklarına, iç zamanları ile başkalarının zamanları arasında kurdukları derin yakınlıklara işaret ediyor. Aynı zamanda sanat yapıtının, gelip geçicilik ve değişim karşısındaki yerine ve dönüşümüne karşı da bir tartışma zemini sunuyor. Sanat yapıtları hangi zamanların içinden geçerek şimdi, şu an izlediğimiz zamanın parçası olurlar? Başka yapıtlarla kurdukları zamansal ilişkinin anlamı nedir? Sanat yapıtları hangi koşullara direnerek veya parçası olarak gelecek zamana kalırlar?

“Sanatçı ve Zamanı”, soyut sanatın farklı zamanlardaki karşılıklarını, sanat üretiminde malzeme ve atölyenin rolünü, peyzaj ve natürmort geleneğinden bugünün doğa algısına olan dönüşümü, kimlik arayışlarını, yüce ve tinsel olana karşı ilgiyi, varoluş sorgulamalarını, beden politikalarını, feminist yaklaşımları, yeni kent kültürünün dayattığı karmaşık sorunları, savaş, ölüm ve yıkım karşısında verilen mücadeleyi, su kültürü ve bir boğaz kenti olan İstanbul etrafında gelişen hayat hikayelerini ve Anadolu insanını tanıma çabalarını ortak duygular etrafında yan yana getiriyor.

“Sanatçı ve Zamanı” sergisi için hazırlanan koleksiyon kataloğu, konuk yazar olarak sanat tarihçisi ve eleştirmen Ahu Antmen ile edebiyat tarihçisi ve Ahmet Hamdi Tanpınar uzmanı Handan İnci’den birbirini kesen bağlamlarda makalelere yer veriyor. Antmen zaman fikri üzerinden Türkiye’de modernleşmeye, kuşakların birbirleriyle olan etkileşimlerine ve aralarındaki hesaplaşmalara eğilirken İnci, Tanpınar’ı biyografik bir anlatımla tanıtırken, zaman kavramını yazarın çalışmalarındaki referanslarla ele alıyor.

13 sanatçı, ilk kez bu sergiye özel olarak, kendine yakın gördüğü bir sanatçı üzerine metin ele aldı. Bu metinler sergi mekânında yapıtların yanında yer alırken, modern ve çağdaş sanatçıları yan yana getiren serginin yalnızca fiziki yerleşiminde değil, düşüncesi ve ifadesiyle de önceki dönemleri ile ilişkisini koparmamış sanatçılara dikkat çekiyor.

“Sanatçı ve Zamanı”, müzenin her yıl yenilenen ve genişleyen koleksiyonu ile farklı coğrafyalardan sanatçıları bir araya getiriyor. Uluslararası sanatçıların koleksiyondaki varlığını kuvvetlendiren İstanbul Modern, bu koleksiyon sergisi ile Doug Aitken, Allora ve Calzadilla, Georg Baselitz, Liam Gillick, Elliott Hundley, Anselm Kiefer, Hermann Nitsch ve Matt Saunders’ın çalışmalarına ilk kez ev sahipliği yapıyor.

İstanbul Modern’in koleksiyon sergisinde ilk defa sergilenen 18 sanatçının yanı sıra, İstanbul Modern Fotoğraf Koleksiyonu’ndan dahil edilen, aralarında Aziz Albek, Ali Alışır, Coşkun Aral, Barbara ve Zafer Baran, Nuri Bilge Ceylan, Manuel Çıtak, Murat Germen, Şahin Kaygun, Yıldız Moran, Gökşin Sipahioğlu, Atilla Torunoğlu ve Cafer Türkmen gibi sanatçıların fotoğrafları yer alıyor.

Uluslararası isimlerin yanı sıra, yakın dönemde koleksiyona katılan Hüseyin Bahri Alptekin, Vahap Avşar, Ardan Özmenoğlu ve Murat Pulat gibi sanatçılardan 32 çalışma yeni koleksiyon sergisinde ilk defa sergileniyor. Sergide, Kutluğ Ataman, Fikret Atay, Hüseyin Çağlayan, Ergin Çavuşoğlu, Cevdet Erek, Ferhat Özgür, Vahit Tuna veBurcu Yağcıoğlu’na ait, geçmiş süreli sergilerden hatırlanabilecek 10 çalışma ise bu defa koleksiyon katında yeniden ziyaretçilerle buluşuyor.

Sergi kapsamında, serginin yapım aşamasına ilişkin bir video da hazırlandı. Ziyaretçiler bu videoya akıllı telefonlarını kullanarak ulaşabilecekler.

Sergiye paralel etkinlikler

• “Sanatçı ve Zamanı” koleksiyon sergisi süresince çeşitli panel ve söyleşiler gerçekleşecek.
• İstanbul Modern Eğitim Bölümü “Sanatçı ve Zamanı” sergisine paralel olarak “Müze Çantam” başlıklı bir eğitim programı hazırladı.
• İstanbul Modern Mağaza’da “Sanatçı ve Zamanı” sergisine özel olarak, sergi kataloğu ve sergi temasını yansıtan hatıra eşyalarının yanında özel kitap seçkisi de bulunuyor.